Nếu bé nhà mình vừa được chẩn đoán mắc chứng rối loạn học tập, ba mẹ đừng quá lo lắng về tương lai của bé. Ba mẹ có thể tự hỏi liệu bé có thể học đại học hay tìm được công việc ổn định, và liệu bé có luôn gặp khó khăn với chứng rối loạn này không.
Điều quan trọng là, rối loạn học tập không thể tự khỏi. Đây là vấn đề phát triển thần kinh xuất hiện từ những năm học đầu tiên và thường xuyên gặp phải trong các lĩnh vực như đọc (chứng khó đọc), viết (chứng viết khó) hoặc toán học (chứng khó tính toán). Tuy nhiên, dù rối loạn học tập không biến mất, bé vẫn có thể học tập hiệu quả với sự hỗ trợ và chiến lược phù hợp. Và khi bé lớn lên, bé sẽ biết cách tận dụng điểm mạnh của mình để vượt qua rối loạn học tập.
“Bé có thể vào đại học, theo đuổi nghề nghiệp và thành công,” theo lời bác sĩ Angela Dewey, chuyên gia tâm lý học thần kinh tại Viện Child Mind. “Hiểu được đặc điểm học tập của bé, biết được thách thức và thế mạnh sẽ giúp bé điều chỉnh trải nghiệm của mình để phát huy sở trường và đam mê của mình.”
Có một chứng rối loạn học tập không có nghĩa là bé không thông minh – chỉ là bộ não của bé hoạt động theo cách khác. Những vấn đề này không hiếm gặp như ba mẹ nghĩ đâu: tại Mỹ, có đến 15% trẻ em trong độ tuổi đi học mắc chứng rối loạn học tập.
Điều quan trọng là giúp bé nhận ra rằng, dù cần những chiến lược học tập khác biệt và việc học ở trường có thể khó khăn hơn so với các bạn, bé vẫn có thể phát triển mạnh mẽ cả về học tập và cảm xúc. Và có rất nhiều cách ba mẹ có thể hỗ trợ bé ngay từ bây giờ, cả trong ngắn hạn và lâu dài.
Những thay đổi theo thời gian
Thách thức mà bé gặp phải sẽ thay đổi theo thời gian, một phần tùy vào loại và mức độ nghiêm trọng của chứng rối loạn học tập. Giao tiếp cởi mở với bé sẽ giúp ba mẹ chuẩn bị tâm lý cho những thay đổi có thể xảy ra trong suốt cuộc đời bé.
Một số thử thách liên quan đến rối loạn học tập có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi các yêu cầu học tập càng trở nên phức tạp ở các lớp học cao hơn. Ví dụ, những bé bị chứng khó đọc (dyslexia) thường gặp khó khăn nhiều hơn khi lên lớp ba, khi yêu cầu đọc và viết thành thạo hơn.
Trong khi đó, học sinh bị chứng rối loạn xử lý thính giác có thể gặp khó khăn hơn khi học sinh phải trở nên độc lập hơn và yêu cầu học tập tăng lên ở bậc trung học. Bé mắc chứng rối loạn học tập phi ngôn ngữ có thể gặp khó khăn khi nhận biết những tín hiệu xã hội tinh tế khi bé và bạn bè lớn lên. Nói chung, thanh thiếu niên bị rối loạn học tập thường thấy khó khăn khi phải ghi chép, hoàn thành bài tập lớn hay ôn thi – đặc biệt là khi các bé còn phải đối mặt với những quyết định chọn trường đại học và nghề nghiệp.
Tuy nhiên, một số vấn đề sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bé hiểu rõ chứng rối loạn học tập của mình và cách đối phó với chúng. Học sinh có thể quen dần với việc sử dụng các công cụ hỗ trợ hình ảnh, công nghệ chuyển lời nói thành văn bản, hoặc các chiến lược chia nhỏ bài tập thành những phần dễ quản lý hơn. Ở đại học, học sinh mắc chứng rối loạn học tập có thể đăng ký với trường để được hỗ trợ, như thời gian thi dài hơn, trợ giúp ghi chép, ưu tiên đăng ký lớp học và hỗ trợ cá nhân.
Với sự hỗ trợ, “bé có thể vượt qua những thử thách học tập và vẫn có thể vào một trường đại học đẳng cấp, hoặc theo đuổi công việc mà bé mong muốn, chỉ cần sử dụng các điều chỉnh để loại bỏ các rào cản,” theo bác sĩ Dewey.
Hãy nhớ rằng, những người mắc chứng rối loạn học tập có quyền được hỗ trợ và có các dịch vụ đặc biệt trong trường học và công việc theo Đạo luật Người khuyết tật Mỹ (ADA) và Đạo luật Giáo dục Người khuyết tật (IDEA). Giúp bé hiểu về điểm mạnh, điểm yếu và quyền lợi của mình từ sớm sẽ giúp bé trở thành người mạnh mẽ và tự tin hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của bản thân ở trường đại học và cả trong công việc sau này.
Can thiệp sớm tạo ra sự khác biệt
Việc nhận diện và can thiệp sớm đối với chứng rối loạn học tập sẽ giúp củng cố thành công học tập và tinh thần của bé khi bé lớn lên. Các chuyên gia có thể giúp bé học cách phát huy điểm mạnh và xây dựng kỹ năng ở những lĩnh vực bé gặp khó khăn, tùy vào loại và mức độ nghiêm trọng của chứng rối loạn học tập.
“Càng sớm chúng ta hiểu rõ tình hình của bé và bé càng sớm nhận được sự hỗ trợ, việc này sẽ trở thành một phần trong chương trình học của bé, hay phần trong việc hỗ trợ hàng ngày mà bé nhận được,” bác sĩ Rachel Ganz, chuyên gia tâm lý học thần kinh tại Trung tâm Phát triển và Học tập của Viện Child Mind cho biết. “Chúng ta muốn giữ cho bé niềm đam mê học hỏi luôn cháy bỏng.”
Ví dụ, những bé bị chứng khó đọc có thể tham gia chương trình đọc hỗ trợ đặc biệt ngay từ tiểu học để cải thiện khả năng đọc và các kỹ năng học tập khi bé lớn lên. Những bé bị rối loạn học tập liên quan đến toán học có thể học tốt hơn nếu các bài toán được giải thích bằng lời nói, giúp bé dễ dàng hơn khi viết ra các bước giải quyết.
“Bé có thể phát triển kỹ năng và cải thiện kết quả học tập hay khả năng điều chỉnh hành vi, bất kể thử thách gì bé gặp phải,” bác sĩ Dewey nói. “Thường thì, khi được can thiệp sớm, bé sẽ có một tiến trình phát triển tích cực.”
Cuối cùng, bác sĩ Ganz nói rằng, mục tiêu của việc can thiệp sớm là giúp bé có những công cụ học tập có thể giúp bé quản lý rối loạn học tập hiệu quả hơn khi lớn lên. Và những kỹ năng này sẽ giúp bé dễ dàng hơn trong cuộc sống và công việc khi trưởng thành.
Hỗ trợ nhu cầu cảm xúc và học tập của bé
Rối loạn học tập có thể ảnh hưởng đến sự tự tin của bé, đặc biệt nếu chứng rối loạn này không được phát hiện kịp thời. Bé có thể cảm thấy khó chịu khi không theo kịp các bạn cùng lớp và có thể thể hiện sự bất mãn ở trường hoặc rút lui khỏi các tình huống xã hội. Vì vậy, việc hỗ trợ cảm xúc mạnh mẽ tại gia đình là vô cùng quan trọng.
Hãy nói chuyện với bé về chứng rối loạn học tập của mình từ khi bé còn nhỏ, để bé có thể quen với việc mình khác biệt với một số bạn bè. Hãy duy trì liên lạc với các chuyên gia ở trường để đảm bảo bé có các chương trình hỗ trợ và điều chỉnh phù hợp. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các tổ chức hỗ trợ, nhóm cộng đồng hay chuyên gia tâm lý. Và khi bé đủ lớn, ba mẹ có thể giúp bé tập luyện để trở thành người bảo vệ quyền lợi của chính mình – một kỹ năng cực kỳ quan trọng khi bé trưởng thành.
Ở nhà, ba mẹ hãy giúp bé cảm thấy thoải mái khi nhờ trợ giúp với bài tập, và khen ngợi sự cố gắng của bé thay vì kết quả học tập hay điểm số. Học hỏi rằng giá trị bản thân không phụ thuộc vào kết quả học tập sẽ giúp bé xây dựng lòng tự trọng và tự tin đối mặt với thử thách trong tương lai.
“Dù chúng ta đang giúp bé hiểu về điểm yếu và học cách bảo vệ quyền lợi của mình, cũng đừng quên giúp bé nhận ra rằng bé có rất nhiều điểm mạnh,” bác sĩ Ganz chia sẻ.
Mời Ba Mẹ hãy đồng hành cùng bé trong Khóa học Online – Kỹ năng cho thế hệ tương lai của Soul and Skills để giúp bé phát triển kỹ năng giao tiếp ứng xử tốt hơn, tự mình giải quyết vấn đề và quản lý cảm xúc một cách hiệu quả nhất nhé!.
Thông tin liên hệ
Soul and Skills – Trung tâm Kỹ năng sống cho bé
Điện thoại: (037) 3136 776
Văn phòng đại diện: 438 Điện Biên Phủ, Phường 11, Quận 10
Email: info@soulandskills.vn
